50 lat temu bł. papież Paweł VI opublikował ten dokument o moralnych zasadach przekazywania życia ludzkiego. Był to ważny głos Kościoła wobec zmian kulturowych i społecznych końca lat ’60 ubiegłego wieku. W encyklice papież przypominał naukę Kościoła dotyczącą przekazywania życia, ale wskazywał również na uniwersalny wymiar zasad moralnych dotyczących tych ważnych kwestii.

Treść i znaczenie tego dokumentu przypomniano podczas konferencji naukowej, jaka odbyła się w sobotę w Centrum Spotkań im. Jana Pawła II w Legnicy. Pierwszą konferencję dotyczącą integralnej wizji człowieka (ciało, dusza i duch) wygłosił biskup legnicki Zbigniew Kiernikowski. Był to wstęp do kolejnych prelekcji. Ksiądz Biskup odwołując się do tekstów Pisma św. przedstawił wizję człowieka według zamysłu bożego. – Człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo boże. Człowiek to ciało i duch, nie tylko materia. Człowiek rozwija się w pełni, jeśli jest w relacji do drugiego, do Boga – mówił bp Kiernikowski.

Zaznaczył też, że wielkim problemem współczesnego człowieka jest sprzeniewierzenie się zamysłowi Boga, to, że człowiek ogranicza się tylko do ciała, materii. – Dlatego pojawia się brak jedności ze Stwórcą, życie na własną rękę, indywidualizm, koncentrowanie się tylko na sobie. Człowiek zapomina, że pełnię człowieczeństwa odnajduje w Jezusie Chrystusie – mówił prelegent.

O miłości małżeńskiej i odpowiedzialnym rodzicielstwie – głównych fundamentach encykliki – mówił ks.  prof. Piotr Kieniewicz, moralista ze Zgromadzenia Księży Marianów. Oparł swój wykład nie tylko na komentarzach pracach naukowych odnoszących się do papieskiego dokumentu, ale również na doświadczeniu codziennej pracy z narzeczonymi i małżonkami.

Z kolei antropologiczny wymiar dyskusji o Humanae Vitae przybliżył dr Michał Gierycz z Warszawy. Przypomniał, że dokument ten był i jest nadal mocno komentowany i kontestowany nie tylko przez ludzi świeckich, ale także wewnątrz Kościoła. Zaznaczył, że opublikowanie encykliki dokonało się w szczególnym kontekście kulturowym i społecznym.

– Był to czas, kiedy pojawiła się na rynku pierwsza pigułka antykoncepcyjna, która była powodem min. rozdarcia pomiędzy seksualnością a prokreacją. Ponadto był to czas rozwijania się ruchów hipisowskich, feministycznych i gejowskich. Propagowano na wszelkie sposoby nieograniczoną wolność człowieka. Obok tego, straszono wizją przeludnienia świata. W grę wchodzą zatem nie tylko przemiany kulturowe, ale także polityka i ekonomia – mówił gość z Warszawy.  

Dr Gierycz podkreślił, że zarówno wtedy, jak i dziś dochodzi do odrzucania autorytetów, norm, wartości, odrzucenia Boga. Działanie człowieka sprowadza się do poziomu instynktów zwierzęcych, płodność jest uważana za źródło nienawiści, zniewolenia kobiet. Dlatego nie jest możliwy kompromis pomiędzy ateistyczną wizją człowieka a wizją chrześcijańską.

- Wobec takich zjawisk, encyklika byłą bombą podłożoną pod społeczne i polityczne oczekiwania człowieka. Papież przypomniał, że świat i człowiek pochodzą od Logosu, że rozum ludzki zdolny jest poznawać dobro i prawdę, zdolny jest panować nad sobą, nad swoimi popędami. Zaś sakrament małżeństwa daje moc przekraczania wielu barier – zakończył prelegent.  

Natomiast na zakończenie o nierozerwalności jedności od rodzicielstwa mówił dr Jacek Pulikowski z Poznania. Znany świecki duszpasterz małżeństw podkreślił, że rodzicielstwo to nie tylko spłodzenie dzieci, przekazanie życia, ale to miłość, wychowanie, wierność do końca.

Gość z Poznania zaznaczył, że spór o moralne zasady przekazywania życia trwa. - Oderwanie  płodności od seksualności, od moralności prowadzi do takich zjawisk, jak In vitro, inseminacja, handel komórkami rozrodczymi, do eksperymentów medycznych. To z kolei prowadzi do degradacji osoby ludzkiej, niszczenia małżeństwa. Jedynym ratunkiem jest powrót do ładu w ludzkiej seksualności. To jest ważna misja dla Kościoła.

Jacek Pulikowski wspomniał też o polskim wątku powstania encykliki, czyli o pracy ówczesnego metropolity krakowskiego abp. Karola Wojtyły i zespołu ludzi, którzy przygotowywali materiały pomocnicze do Humanae Vitae.

Po części konferencyjnej w kościele Matki Bożej Królowej Polski została odprawiona Msza św. pod przewodnictwem bp. Zbigniewa Kiernikowskiego, po której wyruszył X Marsz dla Życia i Rodziny. Marsz zakończył się w sanktuarium św. Jacka, w miejscu Wydarzenia Eucharystycznego.

ksww